Uzmanından sıcak çarpması uyarısı: 'Ölümle sonuçlanabilir'
Edirne'de 26 Temmuz Çarşamba günü sıcaklıkların pik yaparak 42 dereceye kadar çıkması bekleniyor. Sıcak çarpmasının ölümcül seyredebilen ciddi bir durum olduğunu vurgulayan Kardiyoloji Uzmanı Dr. Çetin Gül, özellikle kronik rahatsızlığı olanlar, hamileler, yaşlılar ve bebeklerin hava sıcaklığının pik yaptığı bu günlerde mecbur kalmadıkça dışarıya çıkmamaları gerektiğini belirtti.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün tahminine göre yurtta mevsim normallerinin üzerinde seyreden ve Çarşamba günü artışa geçmesi beklenen sıcaklıkların, Trakya'da 40 derecenin üzerine ulaşacak. Uzmanlar, aşırı sıcaklara dikkat edilmesi ve sıcak çarpmasına karşı önlem alınması gerektiğini belirterek vatandaşlara uyarıda bulunuyor.
Sıcak çarpmasının aslında bir hastalık ve bir sendrom olduğunu söyleyen Kardiyoloji Uzmanı Dr. Çetin Gül, vücut ısısının aşırı derecede artmasıyla birlikte oluşan karakterize bir sendrom olduğunu ifade etti.
"Antidepresan ilaçları kullananlar dikkat!"
Aşırı sıcak ve nemli havaya uzun süre maruz kalındığında vücut ısısını düzenleyen termoregülasyon sistemi olduğunun altını çizen Uzman Dr. Gül, "Bu sistem bozuluyor ve vücut kendi ısısını düzenleyemiyor. Dış ortama uyum sağlayamıyor ve artık sıcak çarpması denilen sendromun belirtileri ortaya çıkıyor. Bunun ortaya çıkması için en önemli etken yüksek sıcaklık ve yüksek nemin olmasıdır. ikincisi bu yüksek sıcaklık ve neme maruz kalma, üçüncüsü ise yine yüksek sıcaklığı ve yüksek nemli ortamda uzun süreli, belki yoğun fiziksel aktivite yapmak zorunda kalmak, işte bunlar, askerler olur, açık havada çalışan işçiler olabilir. Yaş çok önemli bir faktör. 65 yaş üstü veya küçük çocuklar veya hamileler çok daha fazla sıcak çarpmasına meyilli gruptur. Kronik hastalık dediği Kronik kalp hastalıkları ve solunum sistemine ait kronik hastalığı olanlar, sıcak çarpmasına daha meyillidir. Bir de birtakım ilaçları kullananlar bu çok belki bilinmez ama antidepresan, antibisikotik ilaçlar, antijaminik dediğimiz alerji ilaçlarını kullananlar sistemini etkilediği için bu ilaçlar beyinde sıcak çarpmasına bu ilaçları kullananlar daha yatkın hale gelebiliyor" ifadelerine yer verdi.
Sıcak çarpmasının en önemli belirtilerinden birisinin yüksek ateş olduğunu söyleyen Uzman Dr. Gül, ateşin 40 derecenin üzerine çıkabildiği gibi kalp atışları ve nefes alış verişlerindeki hızın da değiştiğine değindi.
Nefes darlığı, solunum bozukluğu, şiddetli baş ağrısı, baş dönmesi ve bulantı-kusma, sersemlik hissi, huysuzluk, sinirlilik, gerginlik oluşabildiğini ifade eden Uzman Dr. Gül, aşırı derecede halsizlik, yorgunluk, ciltte kızarıklık ve kuruluk gibi belirtilerin de sıcak çarpmasının belirtileri olduğunu belirtti.
"Sıcak çarpmasına maruz kalan kişiye ne yapmak gerek?"
Sıcak çarpmasına maruz kalan bir kişiyle karşılaşıldığında yapılması gerekenleri anlatan Uzman Dr. Gül, ilk olarak hastanın serin ya da klimalı bir ortama alınarak soğutulması gerektiğine dikkat çekti.
Soğuk pres ya da sıvı kaybını giderecek şekilde takviye yapılması gerektiğin altını çizen Uzman Dr. Gül, hastada baş ağrısı, baş dönmesi, bilinç bulanıklığı, huzursuzluk ön plandaysa muhakkak hastane ortamında gözetim altına alınması, hatta gerekirse 1-2 gece yatırılarak takip edilmesinin uygun olacağını söyledi.
"Sıcak çarpması ölümle sonuçlanabilir"
Yaşlı ve kronik hastalığı olan bir hastaysa muhakkak ilgili uzman tarafından solunum desteğiyle, ulaşım desteği verilmesi gerektiğini ifade eden Uzman Dr. Gül, "Bulantı kusması çok varsa bulantı ilaçları verilmesi gerekir. İlgili uzmanın ilaç dozlarının ve ilaçlarını yeniden ayarlaması gerekebilir. Kontrol ve gözetim altına alınması gerekebilir. Sıcak çarpması ölümcül seyredebilen ciddi bir durumdur" ifadelerine yer verdi.
Özellikle hava sıcaklıklarının pik yaptığı ve termometrelerin 40 dereceyi gördüğü günlerde dikkat edilmesi gerektiğini hatırlatan Uzman Dr. Gül, "Sıcaklık artışının yaşlı ve kronik hastalardaki ölüm riskini yüzde 2 oranında her bir derece artış yüzde 2 ölüm riskinde artışa sebep olabiliyor. O yüzden çok dikkatli olmak gerekir. Hastaların mümkün olduğunca 11.00-17.00 saatleri arasında dışarıya çıkmamalarında fayda var. Dışarı çıkacak olanlar muhakkak şapka, güneş gözlüğü, pamuklu ve açık renkli kıyafetler giymesi gerekiyor. Ayrıca dışarıdayken çok bol miktarda sıvı tüketmesi, yoğun fiziksel aktiviteden kaçınmaları gerekiyor. Uzun süre ayakta durmamaları gerekiyor" ifadelerini kullandı.
"Beslenme konusu da çok önemli"
Özellikle ağır, kızarmış ve işlenmiş gıdalar yerine işte zeytinyağlı hafif gıdalar tüketerek alkol ve kafeinden kaçınmak gerektiğinin altını çizen Uzman Dr. Gül, asitli içecekler yerine su soda ve ayran gibi masum içeceklerin tercih edilmesi gerektiğini söyledi.
Klimada serinlemeye çalışmanın da solunum ve sinir sistemine de başka zararlı etkileri olabileceğine değinen Uzman Dr. Gül, aşırı derecede klimalı ortamda kalmamak ve onun ayarını da iyi yapmak gerektiğini ifade etti.
Özellikle klima filtrelerinden bulaşan çok ciddi hastalıklar olduğuna da dikkat çeken Uzman Dr. Gül, "Zatürree yapan, özel tedaviye dirençli mikroplar var. Bu Kovid-19 önce yoğun bakımdaki entübe hasta yatışlarının çoğu sorumlu bir durumdur bu. O yüzden bunlara da dikkat etmek gerekiyor" dedi.
Özlem Ceylan
