Özgüven başarıyı nasıl etkiliyor?
Özgüven, kişisel ve profesyonel gelişimde kritik bir faktör olarak karşımıza çıkıyor. Yapılan araştırmalar, kendine güvenen bireylerin daha sağlıklı ilişkiler kurduğunu ve zorluklarla daha iyi başa çıktığını ortaya koyuyor. Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Uzman Psikolog M. Utku Tohumcu, Yapılan araştırmaların, özgüvenin akademik başarıdan mesleki performansa, sosyal ilişkilerden duygusal sağlığa kadar birçok alanda kritik bir rol oynadığını gösterdiğini söyledi.
Özgüven, hayatın her alanında büyük önem taşıyor. Okulda, iş hayatında, sosyal hayatta ya da ilişkilerde ön plana çıkan özgüven, kişilerin hayatını şekillendiriyor. Özgüvenin kişinin kendisi ile ilgili değerlendirmelerini kapsayan, ve kendine olan inancı ile yeteneklerine duyduğu güveni ifade eden bir kavram olduğunu söyleyen Uzman Psikolog M. Utku Tohumcu, Özgüveni yüksek bireylerin hayatta daha kararlı adımlar atarken, düşük özgüvenin ise başarısızlık korkusunu ve kaygıyı artırabildiğini belirterek uyarılarda bulundu.
Albert Bandura'nin Öz Yeterlik Kuramı da özgüvenin öğrenme ve başarı üzerindeki etkisini detaylıca ele aldığına değinen Uzman Psikolog Tohumcu, "Bandura’ya göre, birey bir konuda başarılı olabileceğine inanırsa, o alanda daha fazla çaba sarf eder ve başarıya ulaşma olasılığı artar. Örneğin, bir öğrenci matematik sınavından iyi bir not alacağına inanırsa, daha motive bir şekilde çalışır ve başarı şansı yükselir" dedi.
ÖZGÜVENİN GÜNLÜK HAYATIMIZA ETKİLERİ NELER?
"AKADEMİK VE MESLEKİ BAŞARI"
Özgüvenin günlük hayattaki etkilerine ilişkin de açıklamalarda bulunan Uzman Psikolog Tohumcu, "Özgüveni yüksek bireyler, akademik hayatta ve iş dünyasında daha aktif rol oynarlar. Yapılan bir araştırmada, özgüveni yüksek öğrenciler, düşük özgüvenli akranlarına kıyasla daha yüksek notlar almakta ve akademik hedeflerine daha kararlı bir şekilde ilerlemektedir. Benzer şekilde, iş dünyasında özgüvenli bireyler, liderlik pozisyonlarına daha fazla aday olur ve karar verme süreçlerinde daha etkili olabilir" Dedi.
"SOSYAL İLİŞKİLER"
Özgüvenin, sosyal ilişkilerde de belirleyici bir faktör olduğuna dikkat çeken Uzman Psikolog Tohumcu, "Özgüveni yüksek bireyler, kendilerini daha rahat ifade edebilir ve sosyal ortamlarda daha aktif olabilirler. Örneğin, bir bireyin iş görüşmesinde kendini güçlü ve net bir şekilde ifade edebilmesi, işe kabul edilme olasılığını artırabilir. Özgüven eksikliği ise sosyal kaygıyı artırarak bireyin toplumdan uzaklaşmasına neden olabilir" ifadelerine yer verdi.
"DUYGUSAL VE RUHSAL SAĞLIK"
Özgüvenin, bireyin stresle başa çıkma becerisini artırarak psikolojik sağlamlığı güçlendirdiğine değinen Uzman Psikolog Tohumcu, "Düşük özgüvene sahip bireylerde, depresyon ve kaygı bozukluklarının daha yaygın olduğu araştırmalarla kanıtlanmıştır. Yine yapılan bir çalışmada düşük özgüvenin bireylerin olumsuz geri bildirimlere karşı daha savunmasız hale gelmesine neden olduğu belirtilmiştir" dedi.
Özgüvenin, mizaçla ilişkili olsa da tamamen doğuştan gelen bir özellik olmadığını vurgulayan Uzman Psikolog Tohumcu, büyük ölçüde yaşam akışı içerisinde öğrenildiğini ve sonradan geliştirilebildiğini aktardı.
PEKİ BUNUN İÇİN NELER YAPABİLİRİZ?
"KÜÇÜK BAŞARILARI KUTLAYIN"
Özgüven kazanmanın en etkili yollarından birisinin, kendine küçük hedefler koyup başardığında bunu fark etmek olduğunu söyleyen Uzman Psikolog Tohumcu, Küçük zaferlerin, beyinde ödül sistemini harekete geçirerek bu davranışları sürdürmeye ve daha büyük hedeflere yönlendirdiğini ifade etti.
"OLUMLU İÇ KONUŞMALAR YAPIN"
Olumlu iç konuşmalar yapılması gerektiğini belirten Uzman Psikolog Tohumcu, "Kendi kendinize söylediğiniz sözler, düşünce yapınızı şekillendirir. Kendinizi eleştirmek yerine, “Bunu yapabilirim” gibi motive edici ifadeler kullanmak, güveninizi artırabilir" dedi.
"YENİ DENEYİMLERE AÇIK OLUN"
Yeni şeyler denemenin, özgüveni artıran önemli bir adım olduğunu söyleyen Uzman Psikolog Tohumcu, Konfor alanından çıkarak yeni beceriler edinmenin, kendine olan güveni güçlendireceğini belirtti.
"FİZİKSEL SAĞLIĞINIZA DİKKAT EDİN"
Fiziksel sağlık ve psikolojik sağlamlığın bir bütün olduğunun altını çizen Uzman Psikolog Tohumcu, "Araştırmalar, düzenli egzersiz yapmanın özgüveni artırdığını göstermektedir. Egzersiz hem fiziksel görünümü iyileştirerek hem de beyin kimyasallarını dengeleyerek daha iyi hissetmenizi sağlar" dedi.
"OLUMSUZ İNSANLARDAN UZAK DURUN"
Sürekli eleştiren ve aşağı çeken insanlarla vakit geçirmenin özgüveni zedeleyeceğine vurgu yapan Uzman Psikolog Tohumcu, Destekleyici ve motive edici insanlarla vakit geçirmenin, bireyin kendisini daha güçlü hissetmesine yardımcı olacağını aktardı.
"HATA YAPMAKTAN KORKMAYIN"
Hataların, gelişimin bir parçası olduğunu belirten Uzman Psikolog Tohumcu,"Hata yapmaktan korkmak yerine, onlardan ders çıkarmayı öğrenmek kendinize olan inancınızı artıracaktır. Bu noktada benim favori sorum ‘en kötü ne olabilir?’ sorusudur. Hata yapmaktan çekindiğimiz pek çok senaryoda potansiyel kayıp sanıldığı kadar büyük olmamaktadır" dedi.
"PROFESYONEL DESTEK ALMAYI DA DEĞERLENDİREBİLİRLER"
Özgüvenin, bireyin yaşam kalitesini doğrudan etkileyen kritik bir faktör olduğuna dikkat çeken Uzman Psikolog Tohumcu," Akademik başarıdan sosyal ilişkilere, duygusal sağlamlıktan mesleki performansa kadar hayatın birçok alanında belirleyici bir rol oynar. Ancak az önce de belirttiğim gibi özgüven büyük ölçüde geliştirilebilir bir yetenektir ve bilinçli çabalarla artırılabilir. Kişiler küçük adımlarla başlayarak kendilerine olan inançlarını güçlendirebilir ve hayatlarında daha başarılı ve mutlu bir bireyler olabilirler. Ayrıca bu süreci daha efektif bir şekilde yönetebilmek adına profesyonel destek almayı da değerlendirebilirler" şeklinde açıklamada bulundu.
