Kiliseli'yi anlatan tek izo yılların camisinden kalan minare kalıntısı ve mezarlardı!
Ayhan Tunca
ADALI HALİL’İN KÖYÜNE GİTTİK! (2)
İşte eski adıyla Kumçiftliği; şimdilerdeki, Orestiada!
Ve…
Aşağı İnola mahallesinde Dimitri Stanidis…
Onu…
Evinin bahçesinde, traktörüyle uğraş içinde bulduk…
Bahçe kapısından içeriye yöneldiğimizde ise, takıldım Cahit’e:
“Sanki Budakdoğanca’da bir akraba avlusuna girercesine rahatsın!”
***
Dimitri, bir Gagavuz…
Türkçesi mükemmel…
Güleryüzlü bir kuvalak!
Babası, oralarda Pehlivan Stanidis olarak biliniyor…
O…
Kırklar Pınarı’nda da güreşmiş bir pehlivandı!
Asıl adı ise Daniel!
***
Ne zaman, nerden mi gelmişler buralara?
1922 yılında, mübadil rüzgârıyla, Uzunköprü Aslıhan’dan…
Buralarda yaşayanların çoğu, ya bu köyden!
Ya da…
Havsa Şerbettar’dan…
***
Fakat tam da, Orestiada’nın bu kesiminde…
Kiliseli’den…
Yani Adalı’nın köyünden…
1932,Meriç taşkını sonrasında gelenlerin, torunları yaşamakta ki!
Onların yaşadığı bu mahalleye Yeni Kiliseli denmekte…
Burada…
Mahallenin adını öne çıkaran bir de kilise var ve…
İlk işimiz, onun önünde fotoğraf çektirmek oldu…
***
Dimitri’nin tanımıyla…
Kiliseli…
Bizim, Elçili köyünün karşılarına düşmekte…
Buralarda…
Meriç ovası…
Adeta, ufka uzanmakta…
Biz oralardayken…
Devasa makineler…
Bezelye biçmekteydi tarlalarda ve bir süre, bu çalışmaları da izledik…
***
En önemlisi!
Böylece…
Sefer Güvenç’in, Kuzey Yunanistan Yer Adları Atlası’nda…
Neden Klisso adını, bir türlü bulamadığımızı da…
Bu vesileyle, öğrenmiş oluşumuzdur!
Zira…
Klisso…
Orestiada’ya,çoktan mahalle olmuştu!
***
Peki!
Kiliseli’ye gider miydik?
Elbette giderdik ve gittik!
Orda…
Adalı’nın doğduğu köyde…
Sadece, bir camiden günümüze ulaşan, minare kalıntısı vardı…
Ve…
Belediye’nin
Bu cami haziresinde…
Son yıllarda, sadece…
Çevredeki Türk-Müslüman Çingenelerin kullandığı mezarlık…
***
Kiliseli mi?
Dimitri’nin söylediklerine göre…
Çok büyük bir köydü!
Rumlar ve Türkler yanyana yaşamaktaydılar…
Şimdi bir tarla olan az ötedeki yer ise…
Çok büyük bir Türk mezarlığı idi…
Devlet tarla olarak verdi…
Kiliseli Köyü…
Çevrede hala…
Bir Türk köyü olarak anılmaktaydı…
***
Orestiada’da, ekonomik işaretler olumsuz…
Dimitri, ağır vergilerden yakınırken…
Gençlerin…
İşsizlik nedeniyle…
Buraları terk ettiğini de ekledi…
***
Dönüşümüzde…
Kastanies (Çörekköy) sahilinde (Arda kenarında) oturduk bir süre…
Arda, gürüldeyerek akmaktaydı…
Ama…
Taşlarla desteklenerek oluşturulmuş olan yolun ütünden aşarak, su aksa da…
Karşıdaki Maraş köyüne (araçlarla) gidiş gelişler, sürmekteydi…
Ve işte!
Bir traktör…
Edirneli, üç bisikletli genci taşımakta, bu yakaya…
***
Adalı mı?
Seni sevgi ve saygıyla selamlıyoruz…
Edirneli, büyük pehlivan!
