Unutulan renk yeniden parlıyor
Osmanlı döneminde ünü Avrupa'ya kadar ulaşan, hatta casusluk hikâyeleriyle anılan Edirne kırmızısı, yıllar sonra yeniden Edirne topraklarında üretilmeye başladı. Kentin kültürel mirası olarak kabul edilen bu özel rengin elde edildiği kök boya bitkisi, Uzunköprü'de düzenlenen etkinlikle hasat edilerek geleneksel yöntemlerle boyamada kullanıldı.
Edirne Valiliği, Edirne Belediyesi ve Trakya Üniversitesi iş birliğiyle Uzunköprü’nün Çiftlik köyünde gerçekleştirilen “Edirne Kırmızısı Hasat Günü” etkinliğinde, girişimci bir üretici tarafından yetiştirilen kök boya bitkileri tarladan toplanarak boyama kazanlarına taşındı. Hasat edilen bitkilerden elde edilen doğal boyalarla pamuklu kumaşlar ve iplikler geleneksel tekniklerle renklendirildi.
Etkinlik kapsamında ayrıca, Trakya Üniversitesi Edirne Gülü ve Edirne Kırmızısı Uygulama ve Araştırma Merkezi ile Edirne Olgunlaşma Enstitüsü tarafından hazırlanan Edirne kırmızısı tonlarında boyanmış kıyafetler, dokuma ürünleri ve el sanatları eserleri sergilendi.
“Edirne’nin Değerlerine Sahip Çıkmalıyız”
Programda konuşan Edirne Valisi Yunus Sezer, Edirne kırmızısının kentin tarihsel ve kültürel kimliğinin önemli bir parçası olduğunu vurgulayarak şunları söyledi:“Edirne’nin pek çok değeri var ama çoğu zaman bunların farkında değiliz. Farkında olduğumuzda bile tanıtım ve markalaşma konusunda eksiklerimiz bulunuyor. Artık Edirne’nin kültürel mirasının hem ekonomik hem tanıtım açısından daha görünür hale gelmesi gerekiyor.”
Sezer, özel sektörün de bu alana ilgi göstermesinden duyduğu memnuniyeti dile getirerek,“Kentin markalaşma sürecinde bu tür girişimlerin artması bizim için büyük bir kazanım. Edirne’nin değerleri, Türkiye ve dünyada hak ettiği yere ulaşmalı.”ifadelerini kullandı.
Uzunköprü Kaymakamı Muammer Köken, Edirne kırmızısının tarih boyunca casusluk olaylarına konu olacak kadar değerli bir renk olduğunu belirtti.
Trakya Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mustafa Tan ise yürütülen çalışmalarla bu özel rengin yeniden şehir kültürüne ve ekonomisine kazandırıldığını söyledi.
Etkinliğe kurum müdürleri, belediye başkanları, muhtarlar, siyasi parti temsilcileri, sivil toplum kuruluşları ve öğrenciler yoğun ilgi gösterdi.
Edirne kırmızısı, 15. yüzyılda Edirne’de kök boya ustaları tarafından geliştirilen, tuğla kırmızısından daha parlak bir tona sahip özel bir renk olarak biliniyor. Osmanlı döneminde tekstilde büyük değer gören bu formül, zamanla casusluk yoluyla Avrupa’ya taşındı ve 1740’lı yıllarda Fransa’da “Rouge d’Adrinople” adıyla üretilmeye başlandı.
Uzun yıllar Avrupa tekstilinde prestij sembolü olarak kullanılan Edirne kırmızısı, doğduğu şehirde unutulmaya yüz tutmuştu. Şimdi ise Valilik, belediye ve üniversite iş birliğiyle yürütülen çalışmalar sayesinde yeniden toprakla buluşuyor.
