Kriz ortada, esnaf ve iş adamları nerede?
Edirne Ticaret Borsasında, Dünya, Türkiye ve Edirne ekonomisinin masaya yatırıldığı toplantıda yetkililer, esnaf ve iş adamları yoktu. Akademisyenler, 'Dünya artık bir köy ve iş adamları buna göre yatırım yapmalı' dediler.
Ekonomi alanında uzman olan Bloomberg HT Araştırma Analisti Güzem Yılmaz, finans piyasasının uzman isimleri Noor Akademi Direktörü & BloombergHT Analisti Ateşan Aybars, Marmara Üniversitesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Burak Arzova, NoorCM İç Piyasalar Satış Müdürü Ekonomist Mert Yılmaz ve BloombergHT Ekonomi Direktörü Gökhan Şen’in konuşmacı olarak katıldığı Ekonomi Zirvesinde, ekonomik krizin içinde olduklarını söyleyen ve çıkış yolları arayan esnaf, iş adamları ile birlikte Valilik, Edirne Belediyesi ve diğer yetkililer salonda yoktu.
Dünya, Türkiye ve Edirne ekonomisin masaya yatırıldığı toplantıya en fazla ilgiliyi öğrenciler gösterdi.
“EDİRNE’DE İLK KEZ YAPILIYOR”
Edirne Ticaret Borsası salonunda yapılan toplantının açış konuşmasını yapan NOOR CM A.Ş Genel Müdürü Jihad SHANNAK, bu tür bir ekonomi zirvesinin Edirne’de ilk kez düzenlendiğini söyledi. Toplantıda Dünya ve Türkiye piyasalarının konuşulacağını, sermaye piyasaları, Merkez Bankası, Emtia piyasası gibi konularda bilgi verileceğini belirten Genel Müdür SHANNAK, “ Türkiye’de bir çok İl’de bu tür toplantılar gerçekleştirilecektir” dedi.
“DÜNYA BİR KÖY HALİNDE GELDİ”
İletişim ve Ulaşım artması ile dünyanın bir köy halinde geldiğini belirten BloombergHT Ekonomi Direktörü Gökhan Şen, “Dünya başka bir yere gidiyor. Değişimi yakalamak gerekiyor. İletişim ve ulaşım kolaylığı ile nitelikli insanlar artık dünya vatandaşı oluyor. Direnmelere karşı ulusal kimlikler yavaş yavaş yok oluyor. Çünkü teknolojik ilerleme sınır tanımıyor ama tıkanıyor. Bu gün dünya ya baktığımızda ülkelerin özellikle kamu borçlanmaları artıyor, dünya ekonomisi büyüyemiyor. Teknolojik gelişim tıkandığı için ekonomiler baş aşağı gidiyor. Ekonomi bozulduğunda başka aktörler sahneye çıkıyor, örneğin terör gibi. İşte tüm bunları göz önüne alarak çıkış yolları aranmalı. Geçmiş yıllarda Avrupa’nın iş gücüne ihtiyacı vardı, ancak şimdi hiçbir Avrupa ülkesi gençleri beklemiyor. Bundan çıkışında tek yolu 4. Sanayi devriminin yapılması. İnternet çok önemli, gelecekte hayatımızın her alanında internet olacak. Yatırımlar buna göre yapılmalı ve şunu gençlere özellikle söylüyorum, CV’ler daha kalabalık olacak” dedi.
“YÜKSEK TEKNOLOJİ ÜRETEMEDİK”
Türkiye’nin en büyük sorunlarından bir tanesinin yüksek teknoloji üretmemesi olduğunu belirten Marmara Üniversitesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Burak Arzova, “ Ülkemizin ithal ve ihraç ettiği ürünlere baktığımızda, ihraç ettiğimiz ürünlerin kalitesinin düşük olduğunu görmekteyiz. İthal ettiğimiz ürünler ise ileri teknoloji ürünleri. Ülkemizde 100 yıllık firmaları saydığımızda karşımıza genelde gıda ürünleri üreten firmalar çıkıyor. Oysa teknoloji üretmeliyiz. İleri teknoloji üretip ihraç etmeyen ülkeler genelde kolay vazgeçilen ülkeler oluyor, Türkiye’de bunlardan bir tanesi. Bunun için yeni bir yapılanma ile ileri teknoloji ürenler üreten ülkeler arasına girmeliyiz. Türkiye’de işler iyi yürümüyor. Bu gün orta gelirli bile değiliz, çünkü milli gelir 10 bin doların altına düşmüş durumda. Bunu aşmamız gerekiyor. Tabii bunun en önemli nedenlerinden bir tanesi eğitim sistemi. Eğitim sistemi ile çok oynuyor ve ileri teknoloji alanlarına yatırım yapmıyoruz. Eğitim sistemi ile birlikte iş dünyasının en önemli sorunlarının başında iş beğenmemek geliyor. İş beğenmeyen bir toplum olduk. Tabii tüm dünyada şirket birleşmeleri, ortaklıklar yaşanırken ne yazık ki bizde bunlar yaşama geçmiyor. Gider ortağı bile olamıyoruz. Türkiye koyduğu hedeflere bu şekilde ulaşamaz. Daha fazla ekonomi konuşmalıyız, daha fazla teknolojiyi düşünmeliyiz” dedi.
“HEDEFİ YAKALAMAK ZOR”
Türkiye’nin koyduğu enflasyon hedeflerini yakalamasının zor olduğunu belirten NoorCM İç Piyasalar Satış Müdürü Ekonomist Mert Yılmaz, “ Enflasyon hedefi yakalanabilir mi? Zor. Hedef gerçekleşse bile ciddi sıkıntılar var. Ancak ne olursa olsun enflasyonla mücadele etmek zorundayız. Piyasalarda risk var ve bunların başında terör geliyor. Bunların aşılacağına inanıyorum. Önümüzdeki günlerde yine sandık kurulacak ve bir seçim olacaktır diye tahmin ediyorum. Bunun en önemli nedeni başkanlık için güçlü bir hükümetin olması ve bunun için referandum yerine seçim geleceğini düşünüyorum. Tabii şu günlerde piyasalar durgun. Herkes el frenini çekmiş bekliyor. Borsanın daha yukarılara da çıkacağını beklemiyoruz” dedi.
“KAPİTALİZM ÇATIRDAMAYA BAŞLADI”
Tüm dünyada kapitalizmin çatırdamaya başladığını belirten Noor Akademi Direktörü & BloombergHT Analisti Ateşan Aybars, “Teknoloji tekliyor, kapitalizm çatırdıyor ve hükümetlerin yapacak bir şeyi kalmadı” dedi.
Toplantının soru cevap bölümünde ise, özellikle Edirne dahil bir çok İl’de inşaat sektöründe sorunlar yaşandığı ve iflaslar olduğunu belirtildi. Toplantıya katılan akademisyenler Hızlı Trenin Edirne için çok önemli olduğunu ve Hızlı Trenin gelmesi ile birlikte Edirne ekonomisinde bir canlanma görüleceğini belirterek, Tarım ile uğraşan kentlerin Tarımda reform yapmaları ve son teknolojiyi kullanarak, insan gücünü azaltmaları gerektiğini söylediler.
Durdu Ünsal