Kadirriye Tekkesinde ne oluyor?
1970 yılında mahkeme kararı ile tescili kaldırılan ve halk arasında Kadiriye Tekkesi olarak bilenen alana ne yapılacak?
1950 yılında çevreye zarar vereceği endişesi ile yıkılmasına karar verilen ve yıkıldıktan 20 yıl sonra tescillenen Kadirriye Tekkesinin bulunduğu alana inşaat yapılması için çalışmalar başladı. Edirne Müze Müdürlüğü tarafından yapılan çalışmalarda Tekkenin temellerinin ortaya çıktığı gözlendi.
TABİAT VE KÜLTÜR VARLIKLARINI KORUMA KURULU ONAYLADI MI?
KADİRİYE TARİKATI TEKKELERİNDEN SON İZLERİN ÜSTÜNE BİNA MI YAPILIYOR?
Tarikatı tekkelerinden son izlerin üstüne bina mı yapılıyor?
Edirne’de geçmiş yıllarda faaliyet göstermiş olan ünlü tarikatlardan biri sayılan Kadiriye tarikatının izlerini taşımakta olan arsaya bir inşaat yapılacağı öğrenildi.
Şehrimizin sekiz ayrı noktasında var olduğu bilinen Kadiri tekkelerinin yedisine tamamen kaybolmuşken adını bulunduğu sokağa da veren tekkenin temelleri ortaya çıkarıldı.
Ancak sekiz tekkeden izleri ortaya çıkarılan bu tek tekkenin üzerine bir bina yapılacağı yönünde ki haberlerle ilgili olarak “Kurul”un bir açıklama yapması beklenmektedir.
KADİRRİYE TARİKATI VE EDİRNE
“Edirne’de faaliyet göstermiş olan tarikatların başında kadirriye gelir” (Selami Şimşek; Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enst.)
Kadirriye; İsmail Rumi tarafından (Ö: 1643) Edirne’ye yayılmıştır.
(Musaoğlu Bezirgân Şeyh İsmail Rumi )
Edirne’deki ilk temsilcisi; İsmail Rumi’nin halifelerinden Bezirgan Şeyh Mehmet Rumi Efendi’dir. (Ö:1646)
Edirne’de, Topçubaba, Kaplanbaba, Güzelcebaba(Gümüşgerdan), Ömerbaba, Kadirhane’deki Kadiri Tekkesi, Hacı Memi Tekkesi, Yediler Tekkesi ve Karanfiloğlu’ndaki Salı tekkesi Kadirriye tarikatından tekkeler olarak bilinse de, çoğundan iz kalmamıştır.
Abdülkadir Geyleni’nin kurduğu bu tarikatta zikir esastır. Oturarak, ayakta, sallanarak ve dönerek yapılır. (Ahmet Güner: Tarikatlar Ansiklopedisi)
Türk Kadirileri’nin alameti yeşil bir şerit (Rozet) olup Kadirilik Kuzey Afrika’da, Mısır’da ve Cezayir’de yaygındır.
Cezayir’in Fransızlara karşı verdiği kurtuluş savaşında rol alarak siyasallaşmışlardır. Kurucuları olan Abdülkadir Geylani; uyulması istenen 10 kuralı şu şekilde sıralamıştır:
1-İster şaka, ister ciddi; yalandan sakınmak. 2-Sözünde durmak. 3- Mahlûkata ve insanlara işkenceden sakınmak. 4-Kendisine zulmedilse de, insanlardan birine beddua etmekten sakınmak. 5-Bir kimse küfür ve nifak ile suçlamamak. 6-Haramdan korunmak ve bütün uzuvları günahtan alıkoymak. 7-Kendisine lazım olan yiyeceğini başka insanlara yüklemekten sakınmak. 8-İnsanların elinde bulunan şeyin onlarda olmasını istememek. 9-Tevazu. 10-Dilini yemin ettirmemeye alıştırmak.
Edirne’de, Kadiri Caddesi’nde, Selçuk Hatun Camisi karşısında ve şimdi Trakya Hastanesi olan binanın doğusunda bir dergâhları vardı ve bunu 1514 yılında kendi konağı olan binadan dönüştürerek Şeyh Hacı Mehmet kurmuştu.
Bu dergâhta uzun yıllar şeyhlik yapan Hacı Mehmet öldüğünde dergâh bahçesine gömülmüştü.
Bu bina 1746’da yanmış, 1771’de Vezirazam Mehmet Paşa tarafından onarılmıştı. (O. Onur)
Bir başka yanış sonrasında Vali Hacı İzzet Paşa’nında yaptırdığı dergâhın bu tamir kitabesi 1972 yılında yerinden çıkarılarak müzeye teslim edilmiştir.
Bir Kadiri dergâhının da Küçükpazar semtinde bulunduğundan söz edilir. (Şerif Ercan-Yöre-74)
(Kaynakça: Ayhan TUNCA – Edirne’de Dil Kültür Tarih Turu)