Farklı ekim zamanlarının ayçiçeği üzerindeki etkileri araştırılıyor
Edirne'de ayçiçeğinde farklı ekim zamanları ve toprak işleme yöntemleri araştırılıyor.
Edirne İl Tarım ve Orman Müdürlüğü koordinatörlüğünde, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi iş birliğiyle Edirne’nin Sarayakpınar köyünde yürütülen bilimsel tarla denemelerinde, farklı toprak işleme yöntemleri ve farklı ekim zamanlarının ayçiçeği üzerindeki etkileri araştırılıyor.
28 Mayıs 2025 itibarıyla hazırlanan ilk rapora göre, ekim zamanı ayçiçeği çıkış süresi üzerinde doğrudan etkili oldu.
15 Şubat 2025’te yapılan erken ekimler bitki çıkışını 43 günde tamamladı. 15 Mart ekimleri ise 25 günde,15 Nisan ekimleri sadece 14 günde çıkış gerçekleştirdi. Geç çıkışın nedeni olarak Şubat ve Mart aylarında toprak sıcaklıklarının ayçiçeği çimlenmesi için gerekli olan 8-10 derece’nin altında seyretmesi gösterildi. Toprak işlemesiz (anıza doğrudan ekim) yönteminde bitki çıkışlarının 2-5 gün daha erken gerçekleştiği saptandı. Diğer iki yöntem olan pulluk + kültivatör ve çizel - kültivatör arasında ise anlamlı fark gözlenmedi.
Şubat ve Mart ekimlerinde bitkilerin generatif döneme (tabla taslağı oluşumu) ulaştığı, Mart ekimlerinin gelişme açısından Şubat’ı yakaladığı belirtildi. Nisan ekimlerinin gelişimi ise yüzde 40 oranında geride kaldı.
Bitki boyu ölçümlerinde, en uzun bitkiler Şubat ekiminde, ardından Mart ekiminde, en kısa boylu bitkiler ise Nisan ekiminde gözlendi.
Toprak işleme yöntemlerinde, en uzun bitkiler pulluk + kültivatör ve anıza doğrudan ekim yöntemlerinde görüldü. Buna karşın, çizel ve kültivatör ile hazırlanan toprakta bitki boylarının diğerlerine göre yüzde 15 daha kısa olduğu belirtildi.
Kök gelişimi açısından en iyi sonuçlar Mart ekimlerinden, en uzun kazık kök gelişimi ise çizel ve kültivatör yönteminden elde edildi. Yaprak alanı açısından Şubat ve Mart ekimleri öne çıkarken, Nisan ekimlerinde gelişme geriliği gözlendi.
Mart ve Şubat ekimlerinde bazı bitkilerde mildiyö (köse) belirtileri gözlense de, hastalıklar bitki gelişimini kalıcı olarak etkilemedi. Deneme alanında don veya soğuk zararı da gözlenmedi. Ancak Trakya’nın farklı bölgelerinde hastalık ve don zararı riskinin daha yüksek olduğu belirtildi.
Edinilen bilgiye göre verilerin umut verici olduğunu ancak tane verimi açısından çiçeklenme ve tane dolumu dönemlerinin de belirleyici olacağını vurguladı. Edirne İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, uzun yıllara dayalı sonuçların daha sağlıklı kararlar için gerekli olduğunu belirterek, üreticilere sabırlı olmaları çağrısında bulundu.
