Çeltik üreticisi hem hasat hem kurutma mesaisi yapıyor
Türkiye'nin çeltik üretiminin yaklaşık yarısının yapıldığı Edirne'de, ürün kalitesi için hayati öneme sahip kurutma süreci başladı.
Mayıs ayında ekilen çeltik, olgunlaşmasını tamamlamasının ardından biçerdöverlerle hasat ediliyor. Su dolu tavalarda yetiştirildiği için yüksek nem oranına sahip çeltiğin pirince dönüştürülmesi sürecinde önce kurutma işlemi yapılıyor.
Tarladan yaklaşık yüzde 30 nem oranıyla toplanan ürün, kömürle çalışan silo tipi kurutma makinelerinde 55-60 derece sıcaklıkta kurutuluyor. Çeltik, 6-10 saat süren işlem sonunda nem oranı yüzde 14-15 seviyesine düşürülerek fabrikalara gönderiliyor. Burada kabuğundan ayrılan ürün pirinç halini alıyor.
Edirne Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Arabacı, çeltikte hasatla eş zamanlı olarak kurutma mesaisinin başladığını söyledi.
Çeltiğin fabrikalara gitmeden önce kurutma işleminden geçirilmesi gerektiğini belirten Arabacı, "Tarladan biçilen ürün direkt kurutmalara geliyor. Makinelerin yardımıyla ürün kurutmaya giriyor. Devridaim edilen ürüne uygun ısı veriliyor ve nem oranı düşürülüyor." dedi.
Arabacı, üründe hasat saatinin hava şartlarına göre değiştiğini ancak kurutma işleminin yağmur olmadığı sürece gün boyunca devam ettiğini dile getirdi.
Çeltik kurutma mesaisinin yaklaşık 40 gün sürdüğünü belirten Arabacı, şunları ifade etti:
"Nem oranı ne kadar yüksek olursa kurutma saati o kadar yüksek oluyor. Hasat edilecek çeltiklerde ideal nem oranının 22-24 olması beklenir ancak bazen erken hasat edilen ürünlerde nem oranı 33-34'lere kadar çıkıyor. Toprak Mahsulleri Ofisi, nem oranı 14'ün üzerinde ürün almıyor. O yüzden üreticilerimiz ürünü bu seviyeye getirmek için çalışıyor."
- Emek ve dikkat istiyor
Üretici Ali Dağdelen, kurutma sürecinin emek ve dikkat istediğini söyledi.
Hasat kadar kurutma sürecinin de önemli olduğunu dile getiren Dağdelen, "Kalorifer kazanlarına benzer bir sistemde kömür yakıyoruz. Bu kazanlar biraz daha büyük oluyor. Kömürün sıcak havasını makinenin içine fanlar aracılığıyla basıyoruz. Çeltikler devamlı sıcak havaya maruz kaldığı için yavaş yavaş kuruyor. Nem oranına göre kurutma süreci ortalama 8 saat sürüyor. Daha sonra ürünü boşaltıp depolara ya da direkt fabrikalara götürüyoruz." diye konuştu.
- 1 saatlik kurutma ücreti 2 bin lira civarında
Üretici Özcan Çetin de kurutma aşamasında ürünün 55-60 derece ısıya maruz bırakıldığını belirtti.
Ürünün fabrikalarda işlenmeden önce kurutulduğunu söyleyen Çetin, "Yaklaşık 120 gün su içinde duran çeltik, pirinç olma aşamasında önce kömürle çalışan makinelerde kurutuluyor. Daha sonra pirinç olarak işlenmek üzere fabrikalara gidiyor. 55-60 derece ısıyla mahsulün nem oranına göre kurutma süreci 8-10 saat sürüyor. Bu yıl 1 saatlik kurutma ücreti 2 bin lira civarında." dedi.
