'PKOS zaman akışı algısını etkiliyor'

Çok sayıda küçük kistin oluşmasıyla yumurtlama düzensizliklerine, adet gecikmelerine, kilo ve tüylenmede artışa, cilt problemlerine yol açan, insülin direnci ve hormon dengesizlikleri nedeniyle uzun vadede metabolik hastalık riskini de artırabilen sendromun etkileri üzerine TÜ Fizyoloji Ana Bilim Dalı doktora öğrencisi Gülhan Cansu Şen, akademik danışmanı ve Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Levent Öztürk ve TÜ Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğretim Görevlisi Dr. Nurcan Erdoğan Kurtaran tarafından araştırma yapıldı.

Çalışma kapsamında 18-35 yaş aralığında 32 PKOS tanılı ve 32 sağlıklı kadından oluşan iki grup incelendi.

Araştırmada, PKOS tanısı konan kadınların zamanı normalden yüzde 20 daha hızlı algıladığı ve gerçekte geçen süreden daha fazla zaman geçtiğini düşündükleri tespit edildi.

Almanya'nın Frankfurt kentinde geçen ay düzenlenen Dünya Fizyoloji Kongresi'nde poster bildiri olarak sunulan çalışma, 'En İyi Poster Bildirisi Ödülü'ne layık görüldü.

- 'Kadınlarda sık görülen bir sendrom'

Prof. Dr. Öztürk, PKOS'un kadınlarda sık görülen endokrin bozukluklarından biri olduğunu söyledi.

Araştırmaya katılan kadınların beyin fonksiyonlarının incelendiğini belirten Öztürk, 'Bilişsel süreçlerde zaman algısı değişimlerini araştırdık. 'İleriye ya da geriye dönük zaman algıları nasıl değişiyor' diye baktık. Sendromu yaşayanlarda geriye dönük zaman algılarının değiştiğini, biraz da bozulduğunu gördük.' dedi.

Öztürk, bireylerin farkında olmasa da günlük yaşamlarında sürekli zaman kontrolü yaptıklarını ifade etti.

- 'PKOS zaman akışı algısını etkiliyor'

Öztürk, araştırma hakkında şu bilgileri verdi:

'Günlük yaşamda sürekli zaman tahmini yaparız. 'Ne kadar zamanımız kaldı', 'Ne kadar zaman geçti', 'Bir yere ne kadar zamanda gidilir', 'Sınav sırasında ne kadar zaman kaldı' şeklinde sürekli tahminler yaparız. Bu araştırma, sendromun bunları etkileyebileceğini gösteriyor. Bu teşhisi almış kişilerin zaman tahmini yürütülmesi gereken işlerle meşgul olurken dikkatli olmaları gerektiği ve gerçek saati takip etmelerinin daha güvenli olacağını gösteriyor.'

Öztürk, dünyada daha önce çalışılmamış bir konu üzerinde yapılan araştırmanın Dünya Fizyoloji Kongresi'nde ödül aldığını belirtti.

Kazanılan ödülle gururlandıklarını dile getiren Öztürk, 'Bu ödül fizyoloji biliminin zirvesi kabul edilebilecek Dünya Fizyoloji Kongresi'nde elde edildi. Tüm dünyadan katılan araştırmalar arasında bu çalışma en iyi poster ödülüne layık görüldü.' diye konuştu.

- 'Zaman algısı ve duygu durumunu etkiliyor'

Doktora öğrencisi Gülhan Cansu Şen de PKOS'un metabolik, üreme ve psikolojik boyutları olan karmaşık bir endokrin bozukluğu olduğuna dikkati çekti.

Metabolik ve üreme üzerindeki etkileri iyi bilinmesine rağmen PKOS'un günlük işlevselliğin temel bileşenleri olan zaman algısı ve duygusal durumlar üzerindeki etkisinin büyük ölçüde araştırılmadığını belirten Şen, çalışmanın sendromun psikososyal yüküne dair yeni bulgular sunduğunu ifade etti.

- 'Beş kadından birinde bu sendrom var'

Çalışmada tanı almış kadınların duygusal dinamiklerle zamansal biliş arasındaki bağlantıyı ortaya koymayı hedeflediklerini anlatan Şen, sözlerini şöyle tamamladı:

'Çalışmamız PKOS tanısı almış kadınlar üzerine yapıldı. Biz bu çalışmada PKOS tanısı almış kadınlarda zaman algısı ve duygu durum değişimlerini inceledik. PKOS bilinenin aksine sadece bir hormonal bozukluk değil aynı zamanda zaman algısını ve duygu durumunu etkileyen bir sendrom. Bunun yanında bilişsel fonksiyonları da etkileyen bir sendrom. Türkiye'de yapılan araştırmalara göre her beş kadından birinde PKOS tanısı oluyor.'