Kış sebzeleri cep yakıyor
Döviz kurundaki yukarı yönlü hareketi fırsat bilenler, semt pazarlarında satışı yapılan kış sebzelerinin fiyatını da dolara endeksledi. Öyle ki geçen yıla göre bazı ürünlerin fiyatlarında yüzde yüzlük artış yapıldı. Pazar esnafları sebzelerdeki fiyat artışının sebebinin fırsatçılık yapan aracı ve komisyoncular olduğunu söyledi.
Kış aylarının yaklaşmasıyla birlikte pazardaki fiyat artışı hem tüketiciyi hem de satıcıları olumsuz yönde etkiliyor.Sürekli değişiklik gösteren ve artan fiyatlar sebebiyle vatandaşlar pazar alışverişlerini daha az yapmak zorunda kalırken, pazarcılar da satışlarda umduklarını bulamadıklarını bu durumdan memnun olmadıklarını söylediler.
“Suç komisyoncu ve aracıların”
Pazarcı esnaflarından Gürkan Dağdelen, yerli karnabahar ve lahanalarının yeni yeni çıkmaya başladığını ve fiyatların 3 lira ile 5 lira arasında değiştiğini söyleyerek; “Vatandaşlara sebze-meyve fiyatları pahalı gelebilir ama Bursa'dan veya Antalya'dan sebze getiren aracılar fırsatçılık yapıp fiyat farkı koyuyorlar. Örneğin yerinden almaya kalksan 1 buçuk lira. Fakat bu aracılar üstüne koyup o şekilde satış yapıyorlar. Oradaki üretici para kazanamazken asıl parayı aracı kazanmış oluyor. Şuan turşuluk zamanı olduğu için satışlarımız iyi gidiyor. En çok lahana ve karnabahar satıyoruz. Sebzedeki fiyat artışı komisyoncu ve aracılardan kaynaklanıyor. Bu komisyoncuların denetimi yapılırsa çözüm olabilir. Aslında ürüne elini dahi sürmüyor. Hamal kullanıyor ama cebine üreticiden daha fazla para giriyor” şeklinde konuştu.
“Elimiz boş dönüyoruz”
Mutfak alışverişlerini sürekli pazardan yapan Neriman İzmer kış sebzelerinin yeni çıkmaya başladığını ve bu yüzden pahalı olduğunu söyleyerek; “Bu sene her şey çok pahalı. Mutfak alışverişlerimizi pazardan yapıyoruz. Geçen sene bu kadar pahalılık yoktu. Bu sene bu ekonomideki hareketlilik hayatımızı olumsuz etkiledi. Eskiden 50 lirayla pazara çıktığımızda elimiz kolumuz dolu bir şekilde alışverişimizi yapıp çıkardık. Şimdi paranın da hiç değeri kalmadı. Köyde yaşıyoruz. Ama her şeyin hazırını yiyoruz. Evin ihtiyacı mecbur her şeyden az az almak zorunda kalıyoruz. Bir yandan da turşularımızı kuracağımız için turşuluk malzemelerimizi alıp kış hazırlığı yapıyoruz. Fiyatlardan dolayı bazı meyvelerin yanına yaklaşamıyoruz bile. Pazarda bile fiyatlarda her hafta değişiklik oluyor. Üretimden mi oluyor, sezonun sonu geldi ondan mı oluyor bilmiyorum. Fiyatlar artar, düşmez. Olan esnafa ve vatandaşa oluyor. Ekonomideki bu hareketliliğin bir an önce normale dönmesini bekliyoruz.” Dedi.
Müşteri Ayşe Batı ise, meyvelerden kilo ile değil de sadece çocuklarının beslenme çantasına koymak için alabildiğini ve bu ekonomik krizin en yakın zamanda sona ermesini beklediklerini söyledi.
“5 liranın altına düşmez”
Pazarcı esnaflarından meyve satıcısı Murat Altay, geçen sene 2 liraya alıp 3 liraya sattığı elmanın bu sene 5 liranın altına düşmeyeceğini düşündüğünü belirterek; “Bu sene tüm masraflar çoğaldı. Ürünlerimizi İstanbul halden alıyoruz. Zaten kış meyveleri yeni yeni tezgâhlarda yerini almaya başladı. Elma 5 lira, mandalina 3 lira, üzüm 5 liradan satıyoruz. Bu sene ekonomideki hareketlilik her ürüne olduğu gibi meyve fiyatlarına da yansıyacaktır. Vatandaşlar da fiyatlardan şikâyetçi olduğu için suç bizde gibi bizimle kavga ediyorlar. Bu fiyatları biz kendimiz koymuyoruz. Her gün fiyatlar değişiyor. Piyasalar çok durgun olduğu için yerli vatandaşlar çok fazla alışveriş yapmıyor. Esnaflar yabancı müşteriler sayesinde para kazanıyor. Onlar da olmasa işlerimiz hiç yolunda gitmeyecek. Edirne ekonomisi yabancı müşteriler sayesinde ayakta duruyor. Tezgâha sabahtan bir kasa nar koyduk. Bizim yerli müşterilerimiz yanına bile yaklaşmazken yabancı müşteriler poşet poşet aldılar. Birçok müşteri en acil ihtiyacı olan sebzeleri alıyor fakat meyve almaya para bile kalmıyor. Şuan boşluk dönemi yaşanıyor. Umarım en kısa zamanda fiyatlar normale döner” şeklinde konuştu.
Pazar tezgâhlarında muz 7, mandalina 3 buçuk, elma 5, üzüm 6, armut 5, marul 3-4, domates 6, tarhana biberi 6, bamyanın kilosu ise 15 liradan satılıyor.
Özlem Ceylan