Eski Tekel binaları çöplük mü?
Edirne Lisesine devredilen ancak projeler onaylanmadığı için faaliyete geçemeyen eski tekel binaları Milli Eğitim Müdürlüğünün çöplüğü mü oldu?
Haber/ Edirne Lisesine devredilen ancak projeler onaylanmadığı için faaliyete geçemeyen eski tekel binaları Milli Eğitim Müdürlüğünün çöplüğü mü oldu?
Osmanlı devletini çöküş döneminde Tütün idaresinin Fransızlara geçmesi ile birlikte, Fransızlar tarafından Tütün depoları olarak kullanılan ve 12 Eylül 1980 İhtilalından sonra Milli Emlak Müdürlüğüne devredilen İstanbul Caddesi üzerinde bulunan Tütün depoları Milli Eğitim Müdürlüğünün çöplüğü oldu.
EDİRNE LİSESİNE DEVREDİLMİŞTİ?
Tütün binalarının Derslik, Laboratuar ve pansiyon olarak restorasyon yapılıp kullanılması için binalar bir süre önce Edirne Lisesine devredilmişti. Konu ile ilgili olarak görüştüğümüz Edirne Lisesi Vakfı yöneticileri, "Projelerimiz hazırladık ve Kurula sunduk. Şimdi cevap bekliyoruz. Restorasyon projeleri başlamadığı içinde burayı Milli Eğitim Müdürlüğü kullanıyor" dediler
BAHÇESİ ÇÖPLÜK OLMUŞ
İki binanın bahçesi ise Milli Eğitimin çöplüğü olmuş. Bahçeden kokular geldiğini belirten çevre sakinler, molozların bile buraya atıldığını söylediler.
TÜTÜN REJİSİ NEDİR?
Osmanlı Devleti tütün tekelini 42 yıl boyunca elinde tutan Tütün Rejisi, imparatorluğun Kırım Savaşı'yla başlayan iç ve dış borçlanma sürecinin bir sonucu olarak ortaya çıktı. Devletin borçlarını halktan kesilen vergilerle ödeme amacı ile kurulan Düyun-ı Umumiye İdaresi'nden Reji Şirketi'ne devredilen Osmanlı tütünleri idaresi yabancı sermayeye dayalı ilginç bir özelleştirme modeli olarak yorumlanır. Kurucu yabancı sermaye kaynakları Avusturya, Almanya, İngiltere ve Fransa (Osmanlı Bankası) kökenli olup, her biri Rothschild Ailesi'nin sahip ya da ortak olduğu gruplardır.
İlk Reji Şirketi sözleşmesinin süresi 30 yıldır. Sözleşmeye göre şirketle ilgili olarak ortaya çıkacak adli ve ticari sorunların çözümünde Osmanlı Mahkemeleri yetkili kılınmıştır. Tütün üreticilerinin Reji'den ruhsat alması, ve ürünlerini yalnızca Reji'ye satması şart koşulur. Başka alıcı bulamayan üretici, tütünü değerinden çok ucuza satmak zorunda kalır. Kaçak üretim ve satış yaygınlaşır. Kaçakçılık sorunu ile devletin kendi güvenlik güçlerinin uğraşması gerekirken, Rejinin kendi bünyesinde geliştirdiği silahlı 'kolcu'larla denetim yaparak üreticiye eziyet ettiği bilinir. 42 yıl süren Reji İdaresi boyunca kaçakçı, kolcu ve zabıtadan ölenlerinin sayısının 20 bin kadar olduğu ileri sürülür.
1911 yılında Reji Şirketi'nin kaldırılması ve 7 yıl süre ile bir "Devlet İnhisarı''nın kurulması kararlaştırılır ve 1912 yılında bir "Tütün Tekeli" kanun tasarısı hazırlanır. Ancak Trablusgarp Savaşı ve Balkan Savaşları'nın başlaması ile ve bunun yarattığı mali zorluklar nedeni ile Reji İdaresinin Osmanlı Devletine 1 milyon 500 bin Osmanlı Lirası borç vermesi koşulu ile şirket ayrıcalıkları 1914'ten başlayarak 15 yıl daha uzatılır. 26 Şubat 1925'te Tütün Rejisi lağvedildi. 1 Mart 1925'te Tütün Rejisi Fransızlardan devletçe satın alındı ve tüm hak ve yükümlülükleri devlete devredildi. 26.11.1925 tarih ve 558 sayılı Tütün İdare-i Murakatesi ve Sigara Kağıdı İnhisarı Hakkında Kanun yürürlüğe girdi. 1930 yılında, 1701 sayılı Tütün İnhisarı Kanunu çıkarıldı.Reji'nin kurucu güçlerinden biri olan köklü ve güçlü Avusturya bankası Kreditanstalt 1931'de büyük bunalım sırasında iflas etti
Osmanlı devletini çöküş döneminde Tütün idaresinin Fransızlara geçmesi ile birlikte, Fransızlar tarafından Tütün depoları olarak kullanılan ve 12 Eylül 1980 İhtilalından sonra Milli Emlak Müdürlüğüne devredilen İstanbul Caddesi üzerinde bulunan Tütün depoları Milli Eğitim Müdürlüğünün çöplüğü oldu.
EDİRNE LİSESİNE DEVREDİLMİŞTİ?
Tütün binalarının Derslik, Laboratuar ve pansiyon olarak restorasyon yapılıp kullanılması için binalar bir süre önce Edirne Lisesine devredilmişti. Konu ile ilgili olarak görüştüğümüz Edirne Lisesi Vakfı yöneticileri, "Projelerimiz hazırladık ve Kurula sunduk. Şimdi cevap bekliyoruz. Restorasyon projeleri başlamadığı içinde burayı Milli Eğitim Müdürlüğü kullanıyor" dediler
BAHÇESİ ÇÖPLÜK OLMUŞ
İki binanın bahçesi ise Milli Eğitimin çöplüğü olmuş. Bahçeden kokular geldiğini belirten çevre sakinler, molozların bile buraya atıldığını söylediler.
TÜTÜN REJİSİ NEDİR?
Osmanlı Devleti tütün tekelini 42 yıl boyunca elinde tutan Tütün Rejisi, imparatorluğun Kırım Savaşı'yla başlayan iç ve dış borçlanma sürecinin bir sonucu olarak ortaya çıktı. Devletin borçlarını halktan kesilen vergilerle ödeme amacı ile kurulan Düyun-ı Umumiye İdaresi'nden Reji Şirketi'ne devredilen Osmanlı tütünleri idaresi yabancı sermayeye dayalı ilginç bir özelleştirme modeli olarak yorumlanır. Kurucu yabancı sermaye kaynakları Avusturya, Almanya, İngiltere ve Fransa (Osmanlı Bankası) kökenli olup, her biri Rothschild Ailesi'nin sahip ya da ortak olduğu gruplardır.
İlk Reji Şirketi sözleşmesinin süresi 30 yıldır. Sözleşmeye göre şirketle ilgili olarak ortaya çıkacak adli ve ticari sorunların çözümünde Osmanlı Mahkemeleri yetkili kılınmıştır. Tütün üreticilerinin Reji'den ruhsat alması, ve ürünlerini yalnızca Reji'ye satması şart koşulur. Başka alıcı bulamayan üretici, tütünü değerinden çok ucuza satmak zorunda kalır. Kaçak üretim ve satış yaygınlaşır. Kaçakçılık sorunu ile devletin kendi güvenlik güçlerinin uğraşması gerekirken, Rejinin kendi bünyesinde geliştirdiği silahlı 'kolcu'larla denetim yaparak üreticiye eziyet ettiği bilinir. 42 yıl süren Reji İdaresi boyunca kaçakçı, kolcu ve zabıtadan ölenlerinin sayısının 20 bin kadar olduğu ileri sürülür.
1911 yılında Reji Şirketi'nin kaldırılması ve 7 yıl süre ile bir "Devlet İnhisarı''nın kurulması kararlaştırılır ve 1912 yılında bir "Tütün Tekeli" kanun tasarısı hazırlanır. Ancak Trablusgarp Savaşı ve Balkan Savaşları'nın başlaması ile ve bunun yarattığı mali zorluklar nedeni ile Reji İdaresinin Osmanlı Devletine 1 milyon 500 bin Osmanlı Lirası borç vermesi koşulu ile şirket ayrıcalıkları 1914'ten başlayarak 15 yıl daha uzatılır. 26 Şubat 1925'te Tütün Rejisi lağvedildi. 1 Mart 1925'te Tütün Rejisi Fransızlardan devletçe satın alındı ve tüm hak ve yükümlülükleri devlete devredildi. 26.11.1925 tarih ve 558 sayılı Tütün İdare-i Murakatesi ve Sigara Kağıdı İnhisarı Hakkında Kanun yürürlüğe girdi. 1930 yılında, 1701 sayılı Tütün İnhisarı Kanunu çıkarıldı.Reji'nin kurucu güçlerinden biri olan köklü ve güçlü Avusturya bankası Kreditanstalt 1931'de büyük bunalım sırasında iflas etti